Mục lục
12/03/2025

Dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường mẹ nên nhận biết sớm

Làm ba mẹ, niềm hạnh phúc lớn lao nhất là thấy con mình phát triển khỏe mạnh, nhất là trong “giai đoạn vàng” – giai đoạn mang yếu tố nền tảng cho bé sau này. Thật vui khi ba mẹ nhìn thấy con bụ bẫm, cứng cáp chập chững những bước đi đầu tiên hay bập bẹ nói tiếng “ba”, “mẹ”. Nhưng không phải bé nào cũng có thể đạt được những mốc phát triển như vậy. Nếu ba mẹ nhận thấy con có dấu hiệu chậm đi, chậm nói hoặc không tăng cân đúng chuẩn, đây có thể là dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường.

Các mốc phát triển quan trọng của bé

Nhận biết các cột mốc phát triển của bé thông qua từng giai đoạn là cách giúp ba mẹ phát hiện nhanh dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường và có phương án khắc phục phù hợp. Thực tế sẽ không có thời điểm đánh giá chính xác cho từng bé. Thay vào đó, mỗi giai đoạn sẽ được đánh giá bằng các biểu hiện như:

Các mốc phát triển quan trọng của bé

Các mốc phát triển quan trọng của bé

Giai đoạn sơ sinh (0 - 3 tháng):

  • Đây là giai đoạn bé làm quen với thế giới bên ngoài. Bé bắt đầu biết mỉm cười đáp lại người thân, thể hiện sự tương tác đầu tiên.

  • Khả năng vận động của bé còn hạn chế, nhưng bé đã có thể nâng đầu khi nằm sấp và nắm chặt đồ vật trong tay.

  • Bé phản ứng với âm thanh, thể hiện sự quan tâm đến giọng nói của người lớn.

>>Xem thêm: Ngôn ngữ trẻ sơ sinh

Giai đoạn 4 - 6 tháng:

  • Bắt đầu lật người, có thể trườn về phía bé muốn.

  • Có thể ngồi được nếu có người hỗ trợ.

  • Bập bẹ những âm thanh đầu tiên, thể hiện sự phát triển ngôn ngữ.

  • Thể hiện cảm xúc rõ ràng hơn như vui mừng, buồn bã, hoặc sợ hãi.

  • Có khả năng cầm nắm đồ vật tốt hơn, và bắt đầu đưa đồ vật vào miệng.

Giai đoạn 7 - 12 tháng:

  • Bắt đầu bò, trườn chuẩn bị cho quá trình tập đi sau này.

  • Bắt đầu tập đứng, chập chững bước đi những bước đầu tiên.

  • Có thể nói được vài từ đơn giản, như "ba", "mẹ", hoặc "bà".

  • Phản ứng với tên gọi, hiểu các mệnh lệnh đơn giản, học theo các hành động, cử chỉ của bố mẹ.

Giai đoạn 1 - 3 tuổi:

  • Bé đi vững, chạy nhảy, leo trèo, thể hiện sự phát triển vượt bậc về vận động.

  • Vốn từ vựng của bé tăng nhanh, bé nói được câu ngắn, diễn đạt ý muốn.

  • Bé phát triển kỹ năng vận động tinh, như vẽ, xếp hình, hoặc chơi đất nặn.

Ở mỗi giai đoạn, nếu ba mẹ nhận thấy con chưa đạt được các mốc quan trọng trên, có thể đây là dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường.

>>Xem thêm:Cách cho trẻ vận động phát triển toàn diện

Biểu hiện và nguyên nhân bé không bắt kịp các mốc phát triển

Bé chậm đi

Chúng ta cần hiểu rõ thế nào là bé chậm đi, vì theo chuẩn, bé trong độ tuổi 9 tháng bé đã chập chững và sau 12 tháng sẽ đi vững. Nếu bé chậm đi hơn chuẩn này từ 2 đến 3 tháng cũng không có gì đáng lo nhé ba mẹ, như vậy bé nhà mình vẫn chưa bị chậm đi.

Xem lại chế dộ dinh dưỡng nếu bé chưa thể tự di sau 18 tháng

Sau 18 tháng bé vẫn chưa thể tự đi, ba mẹ cần xem lại chế độ dinh dưỡng cho bé

Tuy nhiên, sau 18 tháng tuổi bé vẫn chưa đi được chứng tỏ bé đang chậm đi, chưa bắt kịp các mốc phát triển cơ bản trong “giai đoạn vàng”. Nhiều ba mẹ khá chủ quan với vấn đề này vì nghĩ có thể do phụ thuộc vào giới tính hoặc các lí do thiếu khoa học khác. Tuy nhiên, việc bé chậm đi nguyên nhân chính có thể là do là thiếu vitamin D trong các chất dinh dưỡng hoặc không được chăm sóc đầy đủ và chú ý khuyến khích cháu tập đi khi đã tới độ tuổi. Đây cũng là một trong những dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường dễ nhận biết ở giai đoạn này.

Bé chậm nói

Cần chú ý những biểu hiện của bé chậm nói

Ba mẹ cần lưu ý những biểu hiện của bé chậm nói

Bước vào giai đoạn 1 - 3 tuổi, nếu phát hiện bé có các dấu hiệu sau:

  • Chỉ có thể bắt chước âm thanh hoặc hành động và không tự mình phát âm từ hoặc các cụm từ.

  • Chỉ nói một số âm thanh hoặc từ nào đó lặp đi lặp lại và không thể sử dụng ngôn ngữ nói để trò chuyện ngoài những nhu cầu thiết yếu.

  • Không thể tuân theo các chỉ dẫn đơn giản.

  • Có giọng nói khác thường (nghe như giọng mũi hoặc the thé hoặc bắt chước tiếng con vật trong phim).

  • Khó khăn trong việc hiểu ở tuổi này.

Ba mẹ cần lưu ý vì đây là biểu hiện của việc bé chậm nói. Nguyên nhân của việc bé chậm nói đến từ nhiều yếu tố nhưng chủ yếu là do thể chất của bé không đáp ứng đủ để não bộ phát triển ngôn ngữ, phản xạ. Ba mẹ cần xem lại chế độ dinh dưỡng của bé đã phù hợp và đáp ứng đủ nhu cầu phát triển của bé chưa, ngoài ra, ba mẹ cần trò chuyện với bé nhiều hơn để giúp bé hoàn thiện ngôn ngữ cũng như phản xạ.

Bé chậm tăng cân

Theo dõi cân nặng là cách đánh giá nhanh dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường. Tình trạng này biểu hiện khá rõ ở các yếu tố như:

  • Cân nặng của bé không tăng hoặc tăng rất chậm so với chuẩn tăng trưởng.

  • Bé kém ăn, bỏ bữa, không hứng thú với thức ăn.

  • Gầy gò, xanh xao, thiếu sức sống.

  • Rụng tóc, da khô.

Tất nhiên, thể chất của các bé còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, nếu xuất hiện những biểu hiện rõ ràng như trên, ba mẹ cần có kế hoạch điều chỉnh phù hợp để bé phát triển toàn diện, đặc biệt là trong giai đoạn đầu đời.

>>Xem thêm: Trẻ chậm phát triển

Bé không bắt kịp mốc phát triển phải làm sao?

Thực tế tốc độ phát triển của mỗi bé sẽ khác nhau. Khi phát hiện bé không bắt kịp mốc thông thường, ba mẹ nên bình tĩnh để đưa ra các đánh giá khách quan và áp dụng một số giải pháp như:

Tạo môi trường kích thích bé phát triển

Khi nhận thấy các dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường, ba mẹ nên cân nhắc tạo môi trường phù hợp để con phát trển. Hãy khuyến khích bé vận động, giao tiếp và khám phá thế giới xung quanh để hỗ trợ sự phát triển toàn diện.

Tương tác nhiều hơn với bé

Việc tương tác giữa ba mẹ với trẻ là một phần rất quan trọng trong quá trình trưởng thành của con. Ba mẹ nên dành nhiều thời gian chơi đùa, nói chuyện, đọc sách cùng bé để kích thích kỹ năng ngôn ngữ và tư duy.

Mẹ và bé trò chuyện tương tác với nhau

Mẹ nên trò chuyện, tương tác với bé thường xuyên

Tham khảo ý kiến chuyên gia

Nếu nhận thấy các dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường, ba mẹ nên đưa bé đến bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia phát triển để được tư vấn kịp thời. Mỗi bé sẽ có những vấn đề riêng. Do đó, trước khi áp dụng bất trì phương pháp cải thiện nào, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia trước.

Áp dụng chế độ dinh dưỡng hợp lý

Xây dựng thực đơn phù hợp với thể trạng và độ tuổi của từng bé. Nếu ba mẹ chưa có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này, có thể tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Có thể thấy, chế độ dinh dưỡng phù hợp ở từng giai đoạn là một phần quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Để cải thiện các vấn đề về thể chất, Nutifood GrowPLUS+ Suy Dinh Dưỡng là gợi ý hoàn hảo dành cho ba mẹ.

Nutifood GrowPLUS+ Suy Dinh Dưỡng hỗ trợ đề kháng khoẻ, tiêu hoá tốt

Nutifood GrowPLUS+ Suy Dinh Dưỡng là lựa chọn tin cậy đồng hành cùng sự phát triển của bé.

Sản phẩm chứa công thức được phát triển bới Nutifood Thuỵ Điển, xây dựng nền tảng Đề kháng khoẻ, Tiêu hoá tốt với công thức FDI. Kết hợp với 1 tỷ lợi khuẩn Bifidobacterium Lactics giúp hỗ trợ sức khoẻ hệ tiêu hoá cho bé, hấp thu các dưỡng chất hiệu quả, phát triển khoẻ mạnh. 

  • Hệ tiêu hóa khỏe mạnh: 2’-FL HMO, FOS, Inulin và 1 tỷ lợi khuẩn Bifidobacterium lactis giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, bảo vệ tiêu hóa.

  • Hỗ trợ tăng chiều cao: Bổ sung Canxi, Vitamin D3, Kẽm giúp tăng kích thước và mật độ xương.

  • Kích thích ăn ngon, hỗ trợ tăng cân: Sắt và Kẽm giúp cải thiện vị giác, hỗ trợ trẻ hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

  • Phát triển trí não và thị giác: Hàm lượng DHA, ALA, Taurine vượt trội giúp tăng cường nhận thức và khả năng học hỏi.

  • Tăng cường đề kháng: Prebiotics 2'-FL HMO, Kẽm, Vitamin A, E, C giúp nâng cao hệ miễn dịch, bảo vệ sức khỏe toàn diện. 

Sự phát triển của bé trong “giai đoạn vàng” sẽ là nền tảng cho những bước đi sau này, ba mẹ cần theo dõi, chú ý đến bé về thể chất lẫn tinh thần. Đây cũng là cách để nhận biết dấu hiệu trẻ phát triển không bình thường từ giai đoạn sớm. Tuy nhiên, không phải ba mẹ nào cũng có đầy đủ kiến thức để nuôi dạy bé một cách khoa học, vậy nên khi có bất cứ thắc mắc nào, ba mẹ đừng ngần ngại kết nối để cùng chuyên gia dinh dưỡng tư vấn chăm sóc bé yêu tốt nhất!

>>Xem thêm: